Het drama van King Lear

03 Oktober 2012

Onlangs vroeg iemand die was gaan "canvassen", hoe het toch komt dat de ideeën van Groen bij een massa mensen zoveel sympathie ondervinden, maar dat dit tot nu toe nooit in kiessucces werd omgezet. Die vraag is me al vaker gesteld. Ik antwoord dan altijd met : "Dat is het King Lear syndroom". "King wie ...," zeggen ze dan. Niemand kent het. Toch behoort het tot onze dagelijkse leefwereld.Als ouderen steeds hulpelozer worden, is het meestal dat ene goedhartige kind dat het grootste deel van de zorg op zich neemt. Altijd op post, verdwijnt die ene als dagelijkse post in een hoekje, als die andere, vaak harteloze, stralend en met een cadeautje eindelijk nog eens opduikt. Het is niet "de goeden sterven eerst", maar "het goede sterft eerst".

 

 

 

Ook in het voetbal kennen we dit verschijnsel. Niet de spits die twee ballen goed raakt en één keer scoort, haalt zich de hoon van de supporters op de hals, wel de hardwerkende middenvelder, die alle gaten voor anderen dicht loopt, en eens hij de bal veroverd heeft, doodvermoeid een verkeerde pas geeft, omdat niemand zich aanbiedt.

Ook op kantoor of in de fabriek moet de getrouwe werker het afleggen tegen wie alleen maar (letterlijk) in de ogen van de baas zijn best doet.

In de politiek is het niet anders. Worden rapportcijfers gegeven aan politici, dan scoren die van Groen altijd het hoogst. Al kloppen hun cijfers wél, en al cijferen zij zichzelf weg (zoals die goedhartige kinderen en die hardwerkende middenvelders en arbeiders ), toch krijgen zij bij verkiezingen nooit de erkenning die ze verdienen.

Dit is het eeuwenoude verhaal van Koning Lear. Die had 3 dochters. De twee oudste zijn echte hofdames, een soort van Paola's. Zij laten de zorg van hun vader over aan de jongste, Cordelia. Terwijl de twee oudsten alles in het werk stellen om bij hun vader op een goed blaadje te staan, en het grootste deel van de erfenis in te palmen, werkt Cordelia zich dag en nacht te pletter om het leven van haar ouder wordende vader zo aangenaam mogelijk te maken. "Te pletter" is hier (net als bij de zorgdrager en de voetballer ) de juiste uitdrukking. Wat zij hem aanraadt en vraagt, is niet wat goed voor haarzelf is. Het is alleen goed voor hem. Maar hij, de koning, begrijpt dat zo niet. Zijn goedhartige, goedwillende dochter wordt verbannen. Zij zal uiteindelijk sterven. Pas dan, in de slotscène, beseft King Lear dat hij het zonder zijn grootste en liefste schat moet stellen. En dat hijzelf de schuld draagt van zijn eigen eenzame einde, omdat hij de verkeerde keuze heeft gemaakt.

Van mij mag je dit verhaal interpreteren, als zou King Lear onze Moeder Aarde zijn, die - wegkwijnend - beseft dat ze al haar rijkdom aan de verkeerde, op rijkdom beluste, dochters geschonken heeft.

Misschien gaat het wel over ons hardwerkende, zorgdragende, maar verwaarloosde Groen, dat kind van Moeder Aarde, dat alle werk en zorg ten spijt, het moet afleggen tegen de Schone Schijn, de beloftes en geschenkjes van die andere politieke partijen.

Maar alles tezamen is dit de boodschap: Eer de waarde ("Waardeer") van wat goed voor je is, en kies er ook voor ... voor het te laat is. Anders eindigen wij allen als King Lear.

 

Een column van Jos Van den Heuvel