Donderdag 25 april 2013: Vanuit de bekommernis van Groen Westerlo voor milieu en leefkwaliteit in onze gemeente, vroegen we 2 inwoners naar hun eigenaardig vrijwilligerswerk, dat eigenlijk overbodig zou moeten zijn: zwerfvuil opkuisen. Zwerfvuilmeter Chris Adriaens en zwerfvuilpeter Willy Bouwens stemden beiden in met een interview.  En dan vielen er opeens 70 broden uit de lucht... Waarom zijn jullie zwerfvuilmeter - en peter geworden?Chris: Ik ergerde - en dat doe ik nog steeds - er mij enorm aan dat onze mooie gemeente Westerlo eigenlijk zo'n smerig dorp was en is. Daar wilde ik iets aan doen.

Ik ging ervan uit dat een proper bos niet zou uitnodigen om er vuilnis in te storten en dat het proper zou blijven. Daarom wilde ik meewerken aan een propere 'start'.

Willy: Zo'n 3 jaar geleden hoorde ik van het initiatief om zwerfvuil tegen te gaan door meters en peters in te zetten. Deze nemen vrijwillig bepaalde regio's in de gemeente onder hun hoede en werken er aan om deze zwerfvuilvrij te krijgen.  Als natuurliefhebber en natuurgids werd en word ik geregeld geconfronteerd met hopen stort en vuilnis die in onze natuur worden achtergelaten of gewoonweg gedumpt. Dat wou en wil ik nog steeds tegengaan. Dit intitatief kwam oorspronkelijk vanuit onze buurgemeente Olen, maar daar is men er ondertussen mee gestopt vanwege te weinig steun en uit moedeloosheid: het zwerfvuil blijft maar komen. 

Uit wat bestaat jullie werk?

Willy en Chris samen: Wij ruimen zelf het vuilnis op in ons gebied en wanneer het om grote zaken of om grote hoeveelheden gaat, verwittigen wij de gemeentewerkers hiervan. Zij komen dit dan ophalen. Wij werken goed samen met hen. Soms nog dezelfde dag van de melding of hooguit 's anderendaags halen zij het vuilnis weg.  Ook wanneer we zelf bij momenten zoveel grote zakken vuilnis verzameld hebben, halen zij die bij ons op. Maar meestal brengen we het opgehaalde vuil zelf naar het containerpark. Verder proberen wij mensen te sensibiliseren. Soms praten ze met ons wanneer we aan het werk zijn en dan brengen wij ons verhaal.

Wat is de dagdagelijkse realiteit in Westerlo wanneer het over zwerfvuil gaat?

Chris: Ik ben al vanalles tegen gekomen: versleten stoelen, zetels, een zak met geitenkoppen vond ik eens in een beekje verderop en een tijd terug zag ik mensen een versleten caravan lossen op een pad in de buurt! Je houdt het werkelijk niet voor mogelijk. Het ontbreekt veel mensen aan discipline en (zelf)verantwoordelijkheid wanneer het over milieu en vuilnis gaat. Het is zo'n groot verschil met bijvoorbeeld Noorwegen waar ik al geweest ben.

Willy: 9O% van wat ik ophaal bij zwerfvuilacties is GRATIS af te leveren in het containerpark of in de glasbollen. Het is dus een drogreden wanneer men zegt dat zwerfvuil er komt doordat mensen moeten betalen om hun vuilnis kwijt te raken.  Het gaat dan om glas, klein electro, papier, blik en brikverpakkingen. Hier wil ik nog iets aan toevoegen. Onlangs is er in onze buurt een Albert Heijn supermarkt open gegaan. Weet je dat zij speciale pepflessen hebben moeten laten maken voor hun Belgische markt? In Nederland en andere omringende landen betaalt men statiegeld voor blik en brik. Daar smijt men deze verpakkingen niet massaal op de openbare wegen en in de natuur. Het is zoals Chris zegt: mensen zijn misschien al meer milieubewust, maar ze zouden nog veel meer discipline aan de dag moeten leggen om bij zichzelf te beginnen en op alle mogelijke manieren (milieu)vervuiling tegen te gaan.  Op dat vlak ben ik tot nog toe teleurgesteld in de mentaliteit van veel mensen.

Chris: Weet je wat er vannacht gedumpt is in het bos hier vlakbij? (nvdr: is langs de Mechelsebaan, ongeveer tussen de Beverstraat en de Hamsterstraat in Oevel.) Zeker 70 oude beschimmelde broden van alle formaten. Her en der weggesmeten. Soms letterlijk tot in de bomen. Ik heb de gemeente al gebeld en ze komen het opruimen.

Wat doet het beleid en wat kan het nog meer doen?

Willy: Zoals eerder gezegd ben ik zeer tevreden over de samenwerking met de gemeentediensten. De gemeente doet al veel. Ik denk dat veel mensen niet weten dat 6 personeelsleden van de gemeente rondrijden en lopen om zwerfvuil op te halen! Kan je je voorstellen wat een kost dat is? Daar zou de gemeente veel andere werkopdrachten voor in de plaats kunnen stellen. Zwerfvuil is dus eigenlijk een dure grap, die door de burgers onder de vorm van belastinggeld aan de gemeente wordt terugbetaald.  Ik denk dat het bestuur meer moet inzetten op sensibiliseren van haar inwoners. Zwerfvuil is immers een verhaal van ons allemaal.

Chris: Ja, en ik vind dat er ook meer controle op moet gebeuren. Op al die jaren is dat nog maar weinig gebeurd. Ik hoorde dat men binnenkort daar meer werk van wil maken door zwerfvuil te controleren om zo de identiteit van de vervuilers na te gaan. Misschien dat het op die manier beter werkt om mensen ertoe te brengen hun vuilnis mee te geven met de ophaaldiensten of naar het containerpark te brengen. Ook is er binnenkort opnieuw een vergadering gepland voor de zwerfvuilmeters- en peters in onze gemeente. Deze bijeenkomsten zijn zinvol om informatie uit te wisselen en mekaar te ondersteunen.

En tot slot?

Chris: Toch geef ik niet op en blijf ik werken voor een proper bos en een proper dorp.

Willy: Eigenlijk moeten wij overbodig worden!

Chris (lachend): Inderdaad!